6.SINIF SIFATLAR KONU ANLATIMI

[MCY]

✨ Sıfat Nedir?
Sıfatlar, isimlerin (varlıkların) önüne gelerek onları nitelik, nicelik, durum, renk, biçim, sayı, soru gibi yönlerden belirten ve tanımlayan sözcüklerdir.
Başka bir deyişle:
Sıfatlar, isimleri niteleyen ya da belirten sözcüklerdir.
Örnek:

• Yeşil elma çok tatlıydı.
  
• Üç kitap aldım.
  
• Bu ev çok büyük.
  

---

? Sıfatların Özellikleri:

• Tek başlarına kullanıldıklarında anlamları tam değildir, bir isme ihtiyaç duyarlar.
  
• Her sıfat, bir isme bağlıdır.
  
• Sıfatlar cümlede isimden önce gelir.
  

---

?️ Sıfat Çeşitleri
1. Niteleme Sıfatları

• Bir ismin nasıl olduğunu, ne şekilde olduğunu anlatır.
  
• İsimlerin renk, durum, biçim, tat, koku gibi özelliklerini belirtir.
  

Soru: Nasıl?
Örnekler:

• Tatlı elma
  
• Sıcak çorba
  
• Sakın çocuk
  
• Kırmızı araba
  

---

2. Belirtme Sıfatları
İsimleri sayı, işaret, belirsizlik veya soru yoluyla belirli bir şekilde gösterir.
a) İşaret Sıfatları

• İsmin yerini işaret eder.
  

Soru: Hangi?
Örnekler:

• Bu kalem benim.
  
• Şu çocuk çok zeki.
  
• O ev satılık.
  

---

b) Sayı Sıfatları

• İsmin sayı yönünü belirtir.
  

Soru: Kaç? Kaçıncı? Ne kadar?
Çeşitleri:

• Asıl sayı sıfatı:
  (Bir, on, yüz kitap)
  
• Sıra sayı sıfatı:
  (Birinci, ikinci, üçüncü yarışmacı)
  
• Üleştirme sayı sıfatı:
  (Birer, üçer elma dağıttı.)
  
• Kesir sayı sıfatı:
  (Yarım ekmek, üçte bir dilim)
  

---

c) Belgisiz Sıfatlar

• İsmin miktarını ya da özelliğini tam olarak belirtmeyen sıfatlardır.
  

Örnekler:

• Bazı insanlar çok sabırsızdır.
  
• Birçok öğrenci sınavı geçti.
  
• Biraz su iç.
  
• Her gün çalışmalısın.
  

---

d) Soru Sıfatları

• İsmi soru yoluyla belirtir.
  

Örnekler:

• Hangi kitap senin?
  
• Kaç gün kaldı?
  
• Ne yemek istiyorsun?
  

Not: Eğer soru kelimesi doğrudan bir ismi soruyorsa, soru sıfatı olur.
(İsimsiz olursa soru zamiri olur.)

---

? Sıfat - İsim İlişkisi

• Sıfat + İsim sıralaması vardır.
  
• İkisi birlikte bir tamlamayı oluşturur.
  (Buna sıfat tamlaması denir.)
  

Örnek:

• Yeşil (sıfat) + elma (isim) = Yeşil elma (Sıfat tamlaması)
  

---

? Örnek Cümleler:

Cümle
Sıfat
İsimSoğuk hava geldi.
Soğuk
Hava
Üç kitap aldım.
Üç
Kitap
Bazı öğrenciler çalışkandı.
Bazı
Öğrenciler
Hangi renk hoşuna gidiyor?
Hangi
Renk

---

⚡ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Sıfatlar her zaman bir isimle birlikte anlam kazanır.
  
• Soru kelimesi bir ismi soruyorsa soru sıfatı olur.
  
• Tek başına kullanılan "bu, şu, o" gibi kelimeler zamir olur, ama bir ismin önüne gelirse işaret sıfatı olur.
  (Örneğin: Bu kalem → işaret sıfatı // Bu benim → zamir)
  

---

✅ Sıfatlar, cümlede anlamı güzelleştirir, netleştirir ve açıklık kazandırır.
✅ İsimlerin önünde yer alarak onları tamamlarlar.

? Mini Sıfatlar Testi
1. Aşağıdaki cümlede hangi kelime sıfattır?
"Büyük köpek bahçede koşuyordu."
a) köpek
b) büyük
c) bahçede
✅ Cevap: b) büyük → Niteleme sıfatı (Nasıl köpek? Büyük köpek)

---

2. Aşağıdakilerden hangisi sayı sıfatıdır?
a) kırmızı elbise
b) üç defter
c) eski saat
✅ Cevap: b) üç defter → Asıl sayı sıfatı (Kaç defter? Üç defter)

---

3. “Bu defter senin mi?” cümlesinde hangi tür sıfat kullanılmıştır?
a) İşaret sıfatı
b) Sayı sıfatı
c) Belgisiz sıfat
✅ Cevap: a) İşaret sıfatı → (Bu hangi defter? → İşaret)

---

4. “Bazı insanlar çok çalışkandır.” cümlesinde "bazı" kelimesi hangi tür sıfattır?
a) Niteleme sıfatı
b) Belgisiz sıfat
c) Sayı sıfatı
✅ Cevap: b) Belgisiz sıfat → (Tam sayı yok, belirsiz miktar.)

---

? Akılda Kalması İçin Mini İpucu:
? Nasıl? → Niteleme
? Kaç? Kaçıncı? → Sayı
? Hangi? Bu, şu, o? → İşaret
? Bazı, birçok, biraz? → Belgisiz
? Ne, kaç, hangi? → Soru